Kaito Winse, de boodschapper…

Zes jaar geleden opende de jonge Burkinabé, Kaito Winse, een avond in Muziekpublique Brussel. Dit eerste optreden werd de revelatie van de avond, een ontdekking om in de gaten te houden. 

Helaas zorgde de Covid-crisis ervoor dat de release van zijn eerste album ‘Kaladounia’ in het niets verdween. Sindsdien heeft hij uitnodigingen ontvangen voor tal van projecten en zelfs in de jazz is hij niet onopgemerkt gebleven, zoals blijkt uit projecten met Fabrizio Cassol in het Sound of Brussels Orchestra en Robbe Latré (MetX). 

Op 12 oktober brengt Kaito Winse een compilatie van zijn belangrijkste projecten op het podium van de Ancienne Belgique, een ideaal moment voor dit interview.


Bedankt voor de kans om je te interviewen, Kaito. Voor degenen die je nog niet kennen: waar liggen je wortels?

Ik ben geboren in een dorp in Burkina Faso, Lankoué, in het noorden, niet ver van Mali. Dat is een regio waar de Mandinka muziek vandaan komt. De talen waarmee ik ben opgegroeid, heten Samo en Moore.

Je muziek is sterk beïnvloed door deze cultuur…

De stijl is bekend. Ik stam af van de griots, de dragers van de traditie en de kennis, een traditie die 100% mondeling is. Tegenwoordig proberen we een beetje op te schrijven, en natuurlijk opnames te maken, om het voor de toekomst te bewaren.

Je wordt als griot geboren, je wordt het niet, want er is te veel te leren: er is veel meer dan alleen muziek. Maar je kunt het leren, zonder het te worden. Je kind kan het worden als het de traditie voortzet. Het is een beroep. Er zijn verschillende verbanden te leggen. Het is als een gebed: er zijn openbaringen, de muziek komt later.

Je moet studeren, de traditie en de verhalen leren. Toen ik klein was, bijvoorbeeld, pakten mijn ouders de instrumenten om naar evenementen te gaan, zoals bruiloften, begrafenissen of doopfeesten. Kinderen zoals ik droegen de tassen met de stokjes, de kleine gebogen takjes om de tama (talking drum) te bespelen. We hingen het stokje om onze nek, wat symbool staat voor vrede en een lang leven. Tijdens het evenement bleven we op de achtergrond en leerden we door naar alles te luisteren.

Onze griotschool begint daar, we leren de liederen door te luisteren terwijl we opgroeien.

Waren er nog andere muzikale invloeden naast die van de griottraditie?

Er zijn er veel, ik laat me inspireren door naar veel verschillende culturen te luisteren. Toen ik klein was, was ik fan van Bollywood-filmmuziek en ik word nog steeds erg geïnspireerd door Indiase muziek. Floby (artiestennaam voor Florent Belemgnegré – n.v.d.r.), een vermaarde Burkinese zanger, heeft ook mijn tienerjaren getekend. Later ontdekte ik de opera en de stem van Placido Domingo. Mijn vrouw liet me luisteren naar Cyro Baptista en zijn prachtige album ‘Beat the donkey’, ... Deze wereld bestaat echt uit vele getalenteerde poëten.

Ik ben begonnen als animist, maar heb ook islamitische, katholieke en protestantse rituelen ontdekt en geleerd. Ik heb al deze tradities in mij opgenomen. Ik respecteer alle tradities.

Wanneer en hoe ben je in België terechtgekomen?

Het was de muziek die me in 2018 hierheen bracht. Ik was op tournee in Ivoorkust en Benin. Daar ontdekten muziekprogrammatoren mij en ik kreeg de kans om Brussel te bezoeken, zodat ik andere muzikanten kon ontmoeten. Mijn eerste groep in België was Kaito et Le Jour du Seigneur, die later Avalanche Kaito werd.

Toen ik hier aankwam, ontdekte ik Muziekpublique, NGHE, Rebel up! en zij hielpen me met het programmeren en uitbrengen van mijn eerste soloalbum.

De release van ‘Kaladounia’ was de verwezenlijking van een droom. Het belangrijkste is om trouw te blijven aan mezelf. Ik werk eraan om een uitstekende muzikant, zanger en danser te worden, ongeacht het succes.

Was het ook in Burkina Faso dat je Laurent Blondiau ontmoette?

Nee, dat was in Brussel.

De politieke situatie in Burkina Faso is momenteel een beetje bijzonder. Heeft dat je vertrek beïnvloed?

Naar wat verwijs je eigenlijk? Je brengt me op het gebied van politiek. Ik ben geen politicus en ik voel me niet op mijn gemak als ik me over politiek uitspreek, maar als burger begrijp ik de emoties en de situatie en vooral de hoop van de jongeren. Dat is wat belangrijk is.

Er zijn goede staatsgrepen en slechte staatsgrepen, en op dit moment kan ik niet ontkennen dat de laatste staatsgreep hoop heeft gegeven aan de jongeren. De situatie in het land is erg ingewikkeld en ze proberen het heft in eigen handen te nemen en andere deuren te openen. In tegenstelling tot wat men in Europa denkt, heeft Ibrahim Traoré niet alle Fransen de deur gewezen, maar hij wil het leger niet meer. Het is de taak van het leger om de bevolking te verdedigen en de soevereiniteit te behouden.

Ik ben geen vluchteling. Door de televisie begon ik ervan te dromen om het Westen te bezoeken en daar te spelen. Ik wist ook van het bestaan ervan door mijn oudere broers, die Europa vóór mij hadden bezocht. Ik ga één keer per jaar terug naar Burkina Faso om mijn familie te bezoeken.

Met Ananta Roosens en Octave Komlan, Hide & Seek Festival, 19 08 2025

Wat me verbaast, is hoe flexibel je bent in het aanpassen aan een rol in een groep. Er is natuurlijk Kaito Winse solo, waar je alles in eigen handen hebt, maar in formaties pas je je aan een andere situatie aan. In het trio met zangeres en violiste Ananta Roosens en percussionist Octave Komlan speelde je met Cyclo voor het festival Hide & Seek. Daar is Kaito de zanger en de boodschapper niet bij, terwijl je in Avalanche vooral de rol van zanger vervult…

Het is grappig, bij Cyclo speelde ik voor het eerst met Octave Komlan.

Ik ben in de eerste plaats zanger, pas dan instrumentalist. Mijn ontmoeting met Ananta Roosens kwam tot stand dankzij mond-tot-mondreclame. Ze speelt ook bij Muziekpublique, net als ik, en dat is een plek waar veel muzikanten met verschillende achtergronden elkaar ontmoeten. Ze heeft me uitgenodigd. Ze wilde niet in haar vertrouwde stijlen blijven, maar op ontdekking gaan. En je hebt het resultaat gehoord.

Ik geloof dat je ook de ontwerper bent van de covers van je albums. Op ‘Kaladounia’ en ‘Reele Bumbou’ komt steeds een vogel terug…

De boodschappers. Het zijn zwaluwen, die symbool staan voor de winter. Het zijn welwillende wezens. Op mijn kostuum, dat ik zelf heb ontworpen en laten maken, staan ook zwaluwen.

Wat kunnen we verwachten van het Kaito XXL-concert op 12 oktober 2025, dat ongeveer tweeënhalf uur duurt?

Mijn doel is om mijn belangrijkste projecten achter elkaar te brengen, want daarna wil ik me op andere dingen concentreren. We beginnen met Kaito solo, daarna komt het koor Ravekoor erbij, daarna is het de beurt aan Avalanche Kaito en vervolgens Kaito Kai, dansmuziek met Kai Hugo, een Nederlandse dj die beter bekend is onder de artiestennaam Palmbomen II. Met het koor zal ik nummers van ‘Kaladounia’ zingen, die we samen aan het instuderen zijn. Ik begin solo, daarna komen de muzikanten erbij en we eindigen met iedereen samen voor een uniek moment waarop iedereen samen speelt en zingt.

Het wordt een totale show met een kleine catering ‘op West-Afrikaanse wijze’ in de Ancienne Belgique en bovendien ben ik van plan een T-shirt te ontwerpen om dit evenement te markeren.

Op een Franse website zag ik dat u met Tartar(e) hebt samengewerkt. Kunt u daar iets meer over vertellen?

Jean-Georges Tartare, alias Tartar(e) was een schrijver, die helaas is overleden. Hij was ook een beroemd reiziger en woonde een groot deel van het jaar in Ouagadougou (Burkina Faso). Zo heb ik hem leren kennen. Hij schreef voor toneel en evenementen. Ik heb veel van hem geleerd. Ik denk dat je zijn boeken nog steeds op internet kunt vinden.

Interview en foto’s © Olivier Verhelst

Concert: 12 oktober 2025 in de AB Brussel