New Origin – The Poet’s Walk
N
Fundacja Sluchaj!
"Vriendschap als principe."
Een prachtige koffer, net als een koker vol pijlen, met daarin schitterende klarinetten. Meer had Joe Fonda, op doorreis in het Franse Brest, niet nodig om de eigenaar ervan uit te nodigen om met hem te komen spelen tijdens zijn volgende bezoek aan de VS. Want wie zulke prachtige instrumenten bezit, ‘kan echt spelen’. En zo ontstond New Origin.
Vanaf de eerste maten van ‘Vers le soir’ springt de contrabas op het springplankje, aangestuurd door een ongeduldige oproep van de drumstokken. Noodzaak, energie, daadkracht – het komt allemaal van ver, van bijna veertig jaar samen muziek maken, en wordt door Joe Fonda en Harvey Sorgen gedeeld en voortgezet in een breed scala aan contexten. In zijn korte inleidende solo legt Joe Fonda dit evenwicht van ritme en melodie vast in een register dat geheel van hem is: stevig, discursief, welsprekend en altijd vooruitstrevend.
En wat volgt is het gezang. De basklarinet van Christophe Rocher is een ontplooiing van alles wat al in de openingsmaten aanwezig was; de opwelling komt snel en hun strikte constructie was een steiger voor wat nu uiteenspat, diverse timbres, kleuren en registers… kortom: vreugde.
De muziek wordt verschillende keren geherformuleerd – een swingende mars ontleend aan het knetterend geluid van de snaredrum; een koperachtige passage als een zonsondergang; een galmen van gongs; een tedere, openhartige bekentenis, vol overgave en vertrouwen – alsof in deze vaak uiteenvallende stukken altijd de ene voor de hand liggende waarheid een andere verbergt, zonder tijdslimiet en zonder dat men zich daar zorgen over hoeft te maken.
Want als, zoals het gedicht van François Cheng zegt, ons lot tweeledig is, bestaande uit een onwrikbare aanwezigheid en een verlangen naar een verre andere wereld, dan zijn dat twee kanten van dezelfde medaille, die van ons, en in het bijzonder die van improvisatoren.
Dit ‘te midden het landschap wonen’ is wat de kracht vormt van muziek die op het moment zelf ontstaat, die evenzeer volledig en diep geworteld is in de traditie als gericht op wat komen gaat, die ‘vallende sterren’, lichtgevend, snel en ongrijpbaar.
De oude Grieken hadden een concept waarmee ze morele begrippen – loyaliteit, oprechtheid – en ethische en politieke ideeën – vrijheid, wederzijdse hulp – konden koppelen aan een door harmonie geregeerde kosmogonie (een verhaal of theorie over het ontstaan van het universum): dat van philia (φιλία), wat vrij vertaald ‘vriendschap’ betekent.
New Origin is dat allemaal. Philia trekt ‘alle wezens naar alle wezens’ (Iámblichos). Zo is het ook met Christophe Rocher, Joe Fonda en Harvey Sorgen, en met hun nummers, die intens aanwezig en toch altijd open zijn, en samen het muzikale beeld creëren van een vreugdevolle kosmogonie die wordt beheerst door philia: vriendschap, het principe van een nieuw begin.
© Philippe Alen, Jazz In (vrije vertaling: Jos Demol)
In samenwerking met jazzin
