Oùat – The Strange Adventures of Jesper Klint

O

Umlaut Records

Met het debuut ‘Elastic Bricks’ (Umlaut Records, 2022) speelde het internationale pianotrio Oùat zich al serieus in de kijker. De opvolger is een dubbele vinylplaat met muziek gecomponeerd door Per Henrik Wallin (1946-2005) en die indertijd uitgebracht werd onder de titel ‘Coyote’ (Dragon DRCD320). Uitvoerders waren pianist Wallin samen met bassist Torbjörn Hultcrantz en drummer Erik Dahlbäck. Bijna vier decennia later durven Simon Sieger, Joel Grip en Michael Griener een update aan.

Wallin raakte geïntrigeerd door jazz via Art Tatum en Fats Waller. Al snel was hij terug te vinden in jazzbands die een swingrepertoire speelden. Parallel studeerde hij filosofie. Ondertussen woedde de revolutie van bebop en freejazz. Onze man legde verbanden tussen al deze werelden en werkte deze vooruitstrevende ideeën uit in zijn composities. Daarbij stelde hij voortdurend het populaire massavermaak en de hierbij aansluitende cultuurpolitiek in vraag. Erkenning op wereldschaal leverde het hem helaas niet op. Wel werd hij in Zweden op hand gedragen door een incrowd die zijn gedachtegoed naar waarde wist te schatten.

Met zijn versie van ‘The Strange Adventures of Jesper Klint’ wil Oùat het belang van Wallin als eigengereid en baanbrekend componist onderlijnen. Het is meteen een kans om zelf grenzen te verleggen en de focus te richten op eigen opvattingen, wel allemaal in aansluiting met het baanbrekende werk van Wallin. Met zeven composities verdeeld over vier plaatkanten leveren de drie een geslaagde eindproef af.

Kant A opent met het zeven minuten durende ‘Coyote’. Rollend pianogeweld en een al even krachtige ritmesectie trekken het verhaal stante pede in gang. Een ritmische wervelwind die elke snelheidsbeperking overtreedt. Het daaropvolgende ‘Mingelin 7-8’ is een tien minutenlange duik in het verleden met tentakels die reiken tot Art Tatum en de blues maar die tevens perspectieven biedt op wat later zou volgen.

Kant B bevat de twaalf minutenlange titeltrack waarvan het scenario verloopt als een intrigerende “huis clos” met de drie protagonisten die afzonderlijk maar vooral samen de spanning opbouwen. Niet volgens geijkte methodes, wel door middel van subversieve kanttekeningen (lees ultrakorte solo’s). Tot zich plots toch een vlotte actie ontspint en alle puzzelstukken samenvallen. Het versplinterde ‘Mingelin 5’ sluit hierbij naadloos aan.

Drummer Griener mag kant C, die volledig gevuld wordt met ‘Västgötajazzen’, inzetten met een korte solo. Sieger en Grip volgen op percussieve wijze om stilaan alles te laten overhellen naar een lichte swing met donkere ondertoon. Tot ook dit afglijdt naar een amalgaam van meer experimentele insteken en haast maniakale omwentelingen. We zouden op een bepaald moment zelfs de omschrijving “boogie brut” willen hanteren.

‘This Spring is This’ (opener van kant D) is opgebouwd volgens repetitieve stukken bijgestuurd door abrupte inducties die hier lijnrecht tegenover staan. En dan toch weer de blues om af te sluiten (‘Peterson-Berger?’), zij het wel gelardeerd met hoekige afwerkingen.

Een duidelijk statement tegen verschraling en de gestroomlijnde entertainmentcultuur zoals Wallin het zou gewild hebben. Uitgebracht als uitvouwbare dubbel-lp met schilderijen van Joel Grip en “tekeningen” van Per Henrik Wallin zelf.

© Georges Tonla Briquet

Musici:

Simon Sieger: piano
Joel Grip: contrabas
Michael Griener: drums

BANDCAMP