Machtelinckx/Badenhorst/Cools/Gouband – Porous Structures

M

Aspen Edities - VINYL-RECENSIE

Aspen Edities blijft zichzelf trouw. Op deze negende release van het label wederom onvatbare muziek gehuld in een uiterst kunstzinnige verpakking.

Voor wie de kantlijnen van jazz en improvisatie regelmatig verkent, zijn deze vier protagonisten zeker geen vreemde vogels. De polyvalente gitarist Ruben Machtelinckx heeft een aantal eigen groepen waaronder Poor Isa en Linus, maakt deel uit van onder meer Ifa Y Xango en Veder en is medeoprichter van Aspen Edities. Joachim Badenhorst vormt op zijn beurt een trio met Han Bennink en Simon Toldam en heeft naast Mogil en Rawfishboys tevens zijn Carate Urio Orchestra. Gitarist Bert Cools is een van de centrale spillen bij het collectief granvat en zorgt voor de juiste sfeer bij onder meer Merope en Book of Air. Tenslotte is er nog de Franse percussionist Toma Gouband (Benoît Delbecq, Harmen Fraanje). Vier verschillende achtergronden maar toch wel met een gelijklopende visie, namelijk de luisteraar naar de keel grijpen met een minimum aan middelen. Dat doen ze hier op bloedstollende wijze.

Met een enkele noot slaagt het viertal erin meteen je aandacht te trekken. Al snel ben je volledig ondergedompeld in een wereld waarvan je totaal geen idee hebt wat deze te bieden heeft. Licht gerinkel, belletjes en de zwevende klanken van een basklarinet leiden je verder en verder een onbekend labyrint in, weg van het beginpunt. Toch is er nooit een gevoel van onrust of ontreddering, zelfs als er wat hardere geluiden weerklinken. Na een tijd (vooral op de tweede plaatkant) verloopt het parcours met net wat meer hindernissen en verrassende wendingen. Het blijft echter een continu voortschrijden op tergend langzaam tempo. Tot een beklijvende engelenzang in deze mistbanken opduikt. Sensueel, mysterieus en genderloos. Ondertussen duiden zachte percussiegeluiden als kleine lichtbakens de juiste richting aan. Gitaargetokkel en vreemdsoortige blaasgeluiden flikkeren hiernaast af en toe op. Schaarse akoestische combinaties vormen miniclusters waarbinnen stilte en ruimte onbelemmerd omarmd worden zonder dat het ooit tot een statisch tafereel komt.

Vier etappes op elke plaatkant met titels als ‘Structure 3’, Structure 1’, Structure 4’ en ‘Structure 6’ (de composities van Machtelinckx) en ‘Mémoire’, ‘Silage’, Absence’ en ‘Inconnue’ (vier improvisatiestukken). Beide invalshoeken, componeren en improviseren, vullen elkaar naadloos aan. Acht kleine archipels ergens verloren in de nevelen van een nog te ontdekken melkwegstelsel.

De uitklapbare hoes is zoals gewoontegetrouw bij Aspen de reproductie van een kunstwerk. Deze keer werd gekozen voor twee werken (althans details) van de Zweedse kunstenaar Jockum Nordström, ‘Ryttare’ voor de buitenkant en ‘Valentine’s Day’ voor de binnenzijde. Het gebruikelijke citaat is van de Argentijnse poëet Antonio Porchia: “We become aware of the void as we fill it”. Meteen de beste omschrijving van de muziek op ‘Porous Structures’. Wie A Winged Victory For The Sullen hoog inschat, moet dit zeker beluisteren.

© Georges Tonla Briquet

Musici:

Ruben Machtelinckx: steelstring gitaar
Joachim Badenhorst: rieten, stem
Bert Cools: steelstring gitaar
Toma Gouband: percussie