A New Wave Of Jazz Axis special
Various
A New Wave Of Jazz
Vier recente releases op het Belgische kwaliteitslabel dat zich onverminderd profileert als thuishaven van improvisators die probleemloos uitersten aan elkaar rijgen. Elke cd wordt gepresenteerd in sobere uitvouwbare digipack met telkens een cryptische zwart-wit foto van Martina Verhoeven.
Transition Unit – Face Value
nwoj066
Dirk Serries, gitarist en labelbaas van A New Wave Of Jazz, bouwde door de jaren heen een stevige band op met de gelijkwaardige improscene in Portugal.
‘Face Value’ werd dan ook niet toevallig opgenomen in de Estúdio Timbuktu (Lissabon) met aan zijn zijde alt- en tenorsaxofonist José Lencastre en pianist Rodrigo Pinheiro. Zes nummers die titels meekregen als ‘Idea Assumption’, ‘Grasping’, ‘A Western Decorative Pattern’, ‘A Theme Of Myth’, ‘The Utopian Dadaist’ en ‘Face Value’.
We horen drie detaillisten die onverstoord ideeën naar voor brengen en die samen rustig uitwerken. De poëtische kant van improvisatie maar nog wel met onderliggende spanning. Althans die indruk geven ze mee in het begin. Meer dan regelmatig doorbreken ze dit imago en worden de dialogen bitsiger, zij het steeds met eenduidige visie. Het zoeken naar zowel bekende als onbekende facetten blijft centraal als expressie van hun denkwijze. Drie meesters in het creëren van auditieve stereogrammen als het ware.
Noteer alvast dat op 13.02.2025 in de Brusselse Cinematek de filmdocumentaire met dezelfde titel (‘Face Value’) van Johan van der Keuken uitzonderlijk te zien is.
Tonus – Analog Deviation
nwoj067
Een titel die kan refereren naar frequenties en modulaties maar hier verwijst naar twee “composities” met als titels ‘Inbound’ (23’52) en ‘Outbound’ (28’28).
Alles speelt zich af rond stilte waarin de drie protagonisten (gitarist Dirk Serries, violist Benedict Taylor, pianiste Martina Verhoeven) zich bewegen en met elkaar contact zoeken via vrij gestructureerde organische klankencombinaties die ze creëren door hun instrumenten op ongewone manier te bespelen. Twee verhalen over innovatieve nieuwsgierigheid waarbij minuscule cellen verbonden worden tot een totaalbeeld.
Een ongewone vertelvorm die de nodige concentratie-inspanning vergt van de luisteraar.
Lemadi Trio – Canonical Discourse
nwoj068
Altsaxofonist José Lencastre, gitarist Dirk Serries en pianiste Martina Verhoeven in gesprek aan de hand van improvisatorische technieken.
Niet het absolute canon maar wel een intense luisterbeleving zoals al meteen in de openingstrack ’Detached Mode’ blijkt waarin de hyper nerveuze uitwisselingen na een plotse breuk in schril contrast worden geplaatst met stilte en uiterst behoedzame spielereien van het trio. Het dwingt respect af hoe deze drie protagonisten telkens hun instrument op dergelijke wijze weten te bespelen dat er nieuwe details en akoestische effecten opduiken. Dit laatste aspect zorgt voor een heel organische evolutie van hun dialoog die opgedeeld is in vier hoofdstukken.
Naast ‘Detached Mode’ komen verder thema’s aan bod als ‘Tenets Of System’, ‘Disjuncture’ en ‘Little Emphasis’. De lengte varieert tussen elf en vijftien minuten. Het scenario verloopt telkens volgens een licht gewijzigde opbouw met steevast nieuwe elementen en enkele extreme afwijkingen. Daarbij worden andere accenten geplaatst, maken ze gebruik van een eigenwijze rolverdeling volgens de principes van hun systeem en introduceren ze onverwachte kantelpunten.
Ondanks een spel van disjunctie blijft een samenhang gegarandeerd. Opgenomen op 9 maart 2024 in de “home studio” van Serries en Verhoeven.
Martina Verhoeven Quintet – Indicator Light
nwoj069
Live opgenomen op 12 februari 2023 in de Tilburgse Paradox. Pianiste Martina Verhoeven was omringd door contrabassist Gonçalo Almeida, gitarist Dirk Serries, altsaxofonist Colin Webster en drummer Onno Govaert. Kortom, vertrouwde namen.
Een behoedzame intro door contrabassist Almeida wordt na zo een twee minuten verstoord door de overige groepsleden wat al snel ontaardt in een vertrouwde chaos. Het goochelen met perspectieven is een van de talrijke kenmerken. Vooral saxofonist Webster munt uit door boven iedereen helemaal uit de bol te gaan. Op de achtergrond blijven de anderen even heftig knallen.
Na negen minuten lassen ze een korte adempauze in en zijn het drummer en contrabassist die de stippellijnen uittekenen voor wat langzaam uitmondt in een nieuw energiek treffen. Ze koppelen repetitieve achtergrondclusters aan rechtstreekse uitvallen met abrupte intervallen. Knappe passage na vijfentwintig minuten waarin eerst Verhoeven enkele accenten solo plaatst en nadien een stilte laat volgen die sprokkelend opgevuld wordt. Met driftige climax zoals het hoort.
© Georges Tonla Briquet